Dodenherdenking

Op 4 mei vindt elk jaar in Nederland de Nationale Herdenking plaats.
Tijdens deze dodenherdenking worden om 20.00 uur in het hele land twee minuten stilte in acht genomen voor de Nederlandse oorlogsslachtoffers.
Herdacht worden allereerst al diegenen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen of vermoord.
Herdacht worden ook de Nederlanders die zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog.

Wij leggen namens de leden op 4 mei een bloemstuk bij twee graven op de begraafplaats aan de Witterweg in Bovensmilde. Maar wie waren nu die helden die voor onze vrijheid stierven ?

Jan Boer

Jan Boer werd geboren op 10 september 1913 in Bovensmilde. Hij woonde in wijk A nr. 30 dat tegenwoordig het adres Kanaalweg 132 heeft. Zijn beroep was aardappelkweker. Tijdens de oorlog sloot hij zich aan bij de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten waarbinnen hij zich bezighield met illegale activiteiten gericht tegen de Duitse bezetter. Bij de familie Boer werd stiekem op zolder naar een Engelse zender geluisterd. Jan typte deze berichten over op papier en zorgde voor verspreiding binnen de gemeente Smilde. Er werd door de Duitse bezetter hard opgetreden tegen dit soort illegale activiteiten. Door loslippigheid van een voormalig lid van de verzetsgroep tegen een zwarthandelaar brak er een donkere tijd aan. De zwarthandelaar sprak met de Duitsers af dat hij zou worden vrijgelaten als hij de namen van verzetsleden zou noemen. Jan had al eerder onraad geroken en was tot de conclusie gekomen dat het voor hem niet meer veilig was om thuis te blijven wonen. Hij dook daarom onder op een boerderij in Schoonoord. In 1942 wordt Jan echter opgepakt tijdens een razzia en belandt via Assen en Scheveningen in Dachau. De omstandigheden in Dachau zijn zeer slecht en Jan wordt ingezet als dwangarbeider. Het kamp wordt eind april 1945 bevrijd door de geallieerden. De geallieerden waren dusdanig geshockeerd door de slechte omstandigheden in Dachau dat de kampbewakers ter plaatse werden geëxecuteerd. Na 2,5 jaar gevangenschap maakte Jan sterk verzwakt de bevrijding mee. De geallieerden vervoeren hem per vliegtuig naar Nederland. Echter is zijn gezondheid dusdanig slecht dat hij het voedsel dat hem wordt toegediend niet meer verdraagt. Op 19 juni 1945 overlijdt hij in Maastricht. Op 25 juni 1945 wordt hij begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Bovensmilde. De naam van Jan Boer komt voor op de erelijst gevallenen 1940-1945.

Het graf van Jan Boer.

Gabriel de Sablet

In de nacht van 7 op 8 april 1945 sprong Gabriel de Sablet met een valscherm uit een vliegtuig om deel te nemen aan operatie Amherst. Operatie Amherst was de codenaam van de geallieerden voor een operatie die bedoeld was als voorbereiding van de aanval van de Canadezen op de stad Groningen.

Luitenant de Sablet sprong samen met zijn ”stick” (een groep parachutisten van de SAS) waarbij het de bedoeling was dat hij zou landen in de gemeente Norg. Sablet sprong die nacht als eerste maar raakte verstrikt in zijn parachute en landde in een diepe veensloot in de gemeente Smilde. Hier kwam hij door verdrinking om het leven. De volgende ochtend werd zijn levenloze lichaam gevonden. Op last van de Duitse bezetters moest zijn lichaam daar op de wal blijven liggen en mocht niet begraven worden. Een verzetsgroep gaf geen gehoor aan deze Duitse verordening en begroef het lichaam later stiekem. De rest van de “stick” van Sablet landde gelukkig wel in de gemeente Norg en leverde een grote bijdrage aan de bevrijding van het noorden van ons land. In 1951 werd de Sablet onderscheiden met het bronzen kruis.

Het graf van Luitenant Gabriel de Sablet

 

Locatie van de twee graven op de begraafplaats. De graven zijn naast elkaar gesitueerd.

Meer informatie over operatie Amherst.

Struikelstenen in Bovensmilde

In Bovensmilde zijn tevens een drietal struikelstenen te vinden. Klik op onderstaande afbeelding voor een overzicht van deze struikelstenen.